Sai phạm trong thẩm định giá thiết bị y tế là do các chuyên viên thẩm định giá không có kinh nghiệm hoặc thiếu đạo đức trong nghề nghiệp dẫn đến nhiều vụ việc đưa ra kết quả thẩm định giá không sát với giá thị trường ảnh hưởng đến nhiều sai phạm liên quan đến pháp luật hiện nay.
Thẩm định giá là khâu quan trọng trong các hoạt động đấu thầu, đấu giá, cổ phần hoá. Nghiên cứu các vụ việc gần đây liên quan đến hoạt động mua sắm các thiết bị y tế, đấu giá quyền sử dụng đất… cho thấy, nhiều trường hợp thẩm định viên và tổ chức thẩm định giá lợi dụng những kẽ hở của pháp luật để xác định mức giá cao hoặc thấp nhằm nâng khống hoặc dìm giá tài sản tùy theo lợi ích của các cá nhân, đơn vị liên quan. Những kẽ hở của pháp luật đã được các chuyên gia cũng như cơ quan chức năng nhiều lần chỉ ra.
Kẽ hở từ các quy định pháp luật?
Theo đó quy định tại Điều 29 Luật Giá 2012 về nguyên tắc hoạt động thẩm định giá bao gồm: tuân thủ pháp luật, tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam; chịu trách nhiệm về hoạt động thẩm định giá theo quy định của pháp luật; bảo đảm tính độc lập về chuyên môn nghiệp vụ, tính trung thực, khách quan của hoạt động thẩm định giá và kết quả thẩm định giá,…
Cùng với đó Điều 42 Luật Giá quy định doanh nghiệp thẩm định giá được quyền cung cấp dịch vụ thẩm định giá và nhận thù lao dịch vụ thẩm định theo thoả thuận với khách hàng trong hợp đồng. Đối với nghĩa vụ của các doanh nghiệp này, Luật quy định: tuân thủ quy định về hoạt động thẩm định giá theo quy định của Luật này và Luật Doanh nghiệp; chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực, khách quan của kết quả thẩm định giá; quản lý hoạt động nghề nghiệp của thẩm định viên về giá thuộc quyền quản lý; thực hiện chế độ báo cáo;…
Như vậy, nếu nhìn vào 2 quy định nêu trên của Luật Giá 2012 thì các doanh nghiệp hoạt động thẩm định giá hoạt động trên tinh thần “tự nguyện” tôn trọng pháp luật bởi lẽ không có bất cứ một cơ quan hay cơ chế nào giám sát quá trình thực hiện để cho ra kết quả thẩm định giá này.
Chỉ đến khi các vụ việc bị phát giác thì Thanh tra, Kiểm toán Nhà nước mới vào cuộc thì “sự cũng đã thành” và việc khắc phục thiệt hại trở nên khó khăn, phức tạp khi đã can hệ đến nhiều cơ quan, tổ chức, cá nhân khác.
Đây chính là điểm hổng lớn dẫn tới giá thành của các thiết bị y tế bị đội lên rất nhiều với giá trị thực, khi mà các thẩm định viên có thể dễ dàng thông đồng với các công ty cung ứng thiết bị và lãnh đạo của các cơ quan, tổ chức đấu thầu thực hiện mua sắm để cố tình làm sai lệch ngay từ khi bắt đầu quá trình thẩm định giá.
Do vậy chọn công ty thẩm định giá có trách nhiệm uy tín và thẩm định viên có tâm là điều kiên quyết giúp tránh những lỗ hổng và sai phạm trong hoạt động thẩm định giá thiết bị y tế.
